vita moderna

kisses, tears & psychodramas

27.11.05

Δημοκρατία και τηλεηθικολογία

ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ: Δυο κείμενα φορτισμένα και συμπάσχοντα:


Μάρω Δούκα και Γιώργος Γραμματικάκης


*


Είναι γεγονός ότι η φετιχοποιημένη «τέταρτη εξουσία» είναι η μόνη ανάμεσα στις συμπηγμένες και οργανωμένες μορφές εξουσίας που δεν γνωρίζει όρια: η «εξουσία της αποκάλυψης της αλήθειας» εμφανίζεται ως αυτονόητος αυτοσκοπός. Ως διαφανής αφ' εαυτή, η «αληθινή» πληροφορία θεωρείται χρήσιμη, ανεξάρτητα από τους λόγους που επέβαλαν την κοινοποίησή της και άσχετα από τις συνέπειές της.

H «αλήθεια» ανακηρύσσεται υπέρτατη κοινωνική αξία, ως μόνη εναπομένουσα διέξοδος στην πολιτική απραξία, στην απογοήτευση και στην απόγνωση ενός αυξανόμενου μέρους της κοινής γνώμης. Σε μια διαχειριστική κοινωνία από την οποία απουσιάζουν πλέον εντελώς τα έναρθρα συλλογικά προτάγματα, η φετιχοποίηση της «δημοσιοποίησης» και της «αποκάλυψης» λειτουργεί σαν υποκατάστατο της «απώλειας» της πολιτικής συμμετοχής. Παραδόξως, όπως ακριβώς η έλλειψη πληροφορίας στρεβλώνει τους όρους της συμμετοχής, ο φετιχισμός της πληροφόρησης μπορεί ακόμα και να υποκαθιστά την πολιτική ζωή.

Η μαζική κοινωνία του θεάματος εμφανίζεται ως εγγενώς ηθικολογικά μονοδιάστατη. H αλήθεια αναδεικνύεται ως θεμελιώδης ηθική κατηγορία η οποία επιτρέπει ή και επιβάλλει στην τέταρτη εξουσία να λειτουργεί ως εύλογος και κοινά αποδεκτός αυτοσκοπός. Το δικαίωμα του χειραγωγημένου κοινού να πληροφορείται για τους πάντες και τα πάντα είναι συνώνυμο με τη δυνατότητά του να βαυκαλίζεται ότι διατηρεί την αρμοδιότητά του να κρίνει για τα πάντα, αποφασίζοντας κυρίαρχα για το μέλλον του

Υπό τους όρους αυτούς, ύπατη κοινωνική αξία αναδεικνύεται η «πληροφόρηση για την αλήθεια». Και γύρω από την αξία αυτή, δομείται μια νέα διαλεκτική μέσων και σκοπών που υπερβαίνει τους νόμους, τους ισχύοντες κανονισμούς και τα ατομικά δικαιώματα.

Η ηθική μπαίνει στο επίκεντρο της δημόσιας ζωής μόνον από τη στιγμή που η πολιτική έχει δώσει το σήμα μιας διακριτικής ή μη αποχώρησης, από τη στιγμή δηλαδή που ο δημόσιος λόγος δεν πείθει ότι εκφράζει αδιαμεσολάβητα τα λαϊκά αιτήματα. Ετσι, δίχως καν να το αντιλαμβανόμαστε, τείνουμε να αντικαθιστούμε το δικαίωμα στην ελεύθερη αυτοθέσπιση με το δικαίωμα στην ελεύθερη και ανέξοδη πρόσβαση σε μιαν «αλήθεια» που ούτε οδηγεί πουθενά ούτε αλλάζει τη δομή της πραγματικότητας. Ο κυρίαρχος λαός μετουσιώνεται σε παθητικό καταναλωτή πληροφοριών. Στο όνομα της αλήθειας και της αρετής και με τη ρητή ή σιωπηρή συμπαιγνία της πολιτικής, τα MME μεθοδεύουν το τέλος της πολιτικής. Σε λίγο, μονοπωλώντας τον ορισμό και τη δημοσιότητα των ηθικών διακυβευμάτων, η «τέταρτη εξουσία» θα μείνει μόνη της.

Αποσπάσματα από το άρθρο του Κ.Τσουκαλά, στο σημερινό Βήμα


*


Eνα "χα" εξαπολύεται από την πλευρά όσων αφενός ισχυρίζονται ότι η επιδίωξη ελέγχου της ασυδοσίας συνιστά λογοκρισία, αφετέρου δημαγωγούν διατεινόμενοι ότι ο μοναδικός τους εντολέας είναι ο λαός, ενστερνιζόμενοι έτσι ένα επίσης άκρως δημαγωγικό δόγμα που είχε εισαχθεί στην ελληνική αγορά των πολιτικών ιδεών από τον Aνδρέα Παπανδρέου, στη μορφή «ο μόνος θεσμός είναι ο λαός». Kαι επειδή αυτός ο λαός πλάθεται κατά τη φαντασία μας ή κατά τις επιταγές της AGB, οι εντολές που υποτίθεται ότι δίνει είναι οι εντολές που θέτουμε εμείς στο στόμα του: μπουκάρετε, υποκλέψτε, ξεμπροστιάστε...

Απόσπασμα από το άρθρο του Π. Μπουκάλα, στη σημερινή Καθημερινή

7 Comments:

At 10:44 PM, Blogger lazopolis said...

...η επιδίωξη ελέγχου της ασυδοσίας συνιστά λογοκρισία...

Επειδή τα όρια μεταξύ των δύο είναι δυσδιάκριτα και εύκολα μετακινούμενα, καλύτερο είναι να εφαρμόζεται απλώς ο νόμος, ώστε να μην υποννοείται καμμία 'επιδίωξη' της εκτελεστικής (ή οποιασδήποτε άλλης) εξουσίας κάθε φορά που διώκεται εκπρόσωπος της 'τέταρτης εξουσίας', αλλά και να μη χρειάζεται να συζητάμε με τόση σπουδή πώς πρέπει να κάνουν τη δουλειά τους οι δημοσιογράφοι.




Το οτι αδυνατούμε να πιστοποιήσουμε τη διάκριση εξουσιών μεταξύ της κυβέρνησης και του εισαγγελέα είναι ένα από τα πιο δυσοίωνα συμπτώματα του πολιτικού μας συστήματος.

 
At 12:38 AM, Blogger Rodia said...

Η μικρή κουτσομπόλα -που κρύβεται μέσα στον καθένα μας- έχει ξεσπαθώσει και τίποτα δεν τη συγκρατεί. Τείνει να βγει έξω εντελώς και να γίνει και πρότυπο.

 
At 1:57 AM, Blogger Rodia said...

Η πλάκα είναι ότι όλοι, απο παντού -εκπρόσωποι κομμάτων, πρώην βουλευτές, κλπ- παρεμβαίνουν στη ζούγκλα του Μάκη (ο Αμαζόνιος καίγεται, ο Μάκης βάζει τις φωτιές?) και μετά διαμαρτύρονται πώς γίνεται και ο λαός (γνωστή ατάκα: Αχ, δεν είμαστε λαός!) δίνει σημασία και ενισχύει παρόμοιες εκπομπές.
Ξεσπάθωσε και ο γνωστός νευρολόγος ψυχίατρος -του βγήκε η Κατίνα λίγο άγαρμπα είναι αλήθεια.
Μετά, περιμένουν απο μένα, σένα, και άλλους ανενημέρωτους ή μονομερώς (και πώς να είμαστε πολυμερώς; όλοι τα ίδια λένε με άλλες λέξεις) ενημερωμένους να «λάβουμε θέση».
Η μόνη θέση που λαβαίνω είναι αυτή με το μαξιλαράκι μπροστά στο ΠΙΣΙ μου.
Χαίρεται και καλές ακροάσεις:-)

..τα σινιέ ρούχα μας μαράναν..

 
At 10:15 AM, Blogger thas said...

Να πω την αλήθεια lazo, όλοι αυτοί οι έλεγχοι και τα ραδιοτηλεοπτικά και οι δεοντολογίες, ό,τι δηλ. αφορά το πλαίσιο λειτουργίας και την καταστολή, με παγώνει. Περισσότερο με ενδιαφέρει μια ευρύτερη κουβέντα που να φωτίζει πλευρές του φαινομένου που είναι τώρα σε εξέλιξη- αν και υποψιάζομαι ότι αυτά είναι γνωστά στους παντειακούς από χρόνια. Άλλο είναι όμως το ρίαλ θίνγκ, το πράγμα που σαλεύει...

Ροδιά με πήρε ο ύπνος και έχασα τα καλύτερα...

 
At 12:14 PM, Anonymous Anonymous said...

Καλημέρα thas! Ανακάλυψα το blog σου πρόσφατα και έχω γίνει φανατική -διαβάζω το αρχείο σου και την απολαυστική ανταλλαγή με τον kukuzeli όταν δε βρίσκω νέα posts.

Θα την πω την αμαρτία μου ότι τον παρακολουθώ τον Τριανταφυλλόπουλο. [Ποτέ δεν μπορεί να είναι ο άνθρωπος σίγουρος για τα κίνητρά του] πάντως λέω ότι θέλω να είμαι "ενημερωμένη".

Εκείνο που εμένα με πάγωσε χτες το βράδυ λοιπόν δεν ήταν το βλεμματάκι του Τριανταφυλλόπουλου κατάματα στην κάμερα την ώρα που έλεγε κάτι σαν "τώρα θα δείτε κύριε..τάδε" πάλι. (Αν και το έχω συνηθίσει πια, έσπαγα το κεφάλι μου να δω τι μου θυμίζει και χτες κατέληξα: τη σκηνή από τον "Ταξιτζή" μπροστά στον καθρέφτη- "Are you talking to ME?").

Αυτό που με κατέπληξε ήταν τα λεγόμενα του Βενιζέλου σε μια τηλεφωνική παρέμβαση για το νέο νόμο που ψηφίστηκε και μπορεί να ρίξει στα μαλακά το παραδικαστικό κύκλωμα. Ο συγκεκριμένος λοιπόν απαρίθμησε μια ολόκληρη σειρά από διαδικασίες που θα μπορούσαν να είχαν τηρηθεί εφόσον λειτουργούσαν κάμποσοι θεσμοί, κοινοβουλευτικοί και άλλοι, και θα μπορούσαν να είχαν αποτρέψει αυτή τη φάρσα. Πάγωσα από τη διαπίστωση ότι πράγματι, μια ολόκληρη κοινωνία κοιμόμαστε όρθιοι μπροστά σε διαχειριστές τηλεοπτικούς και κοινοβουλευτικούς. Όχι γιατί δεν ξέρουμε - από πληροφόρηση πήξαμε. Αντιθέτως, ως πολίτες μοιάζουμε με κείνους τους ακατανόητους τύπους που διαβάζουν εγκυκλοπαίδειες για να μπορούν να λύνουν σταυρόλεξα..

 
At 11:49 PM, Blogger thas said...

Kukuzelis & thas ευχαριστούν passenger για καλά της λόγια ουγκ. Και ροδιά ουγκ του.

Πέτυχα ένα ωραίο του Κωστή Παπαγιώργη, στο σχόλιο κάποιου, στο μπλογκ του Πετρίδη. (βαριέμαι να παραπέμψω, παραπεμφθείτε μαναχοί σας. Ευχαριστώ πάντως τον σχολιαστή που το ανέσυρε.) Λέει λοιπόν:

"Στήνοντας πολέμους, η μετριότητα αποκτά κύρος. Νιώθει ίση με κείνο που καταγγέλλει, γιατί διαφορετικά η φιλία θα την καταδίκαζε σε ταπεινωτική συγκατάβαση. Καλύτερα, λοιπόν, εχθρός και ελεύθερος παρά φίλος και υποδεέστερος"

Αυτός ο Παπαγιώργης με τρελαίνει. Εκατομμύρια εύστοχοι αφορισμοί επί παντός...Και τι κορυφαίο στυλ...

(αλλά και το δικό σας στυλ, περαστική, έχει κάτι!...κάτι σίγουρο και ανάλαφρο μαζί. Να το κοιτάξετε, μην το αφήσετε έτσι...)

 
At 12:26 PM, Anonymous Anonymous said...

Μόνο ένα βιβλίο του Παπαγιώργη έχω διαβάσει, πριν από πολύ καιρό, και όντως θαύμασα. Ευχαριστώ που μας τον θύμισες! Τον έχω εδώ και κάμποσα χρόνια στη λίστα "θα διαβάσω" χωρίς να τα έχω καταφέρει- ενδεικτικό ίσως της "ανάλαφρης" ποιότητας στον τρόπο μου, γενικά.

Να ακούω όμως από τον thas "Να το κοιτάξετε, μην το αφήσετε έτσι.." είναι πολύ μεγάααλο κοπλιμέντο!!! Μου έφτιαξες ένα χαμόγελο ως τα αυτιά. Με περιμάζεψα πάντως γρήγορα γρήγορα. Ιδανική και ανάξια αναγνώστρια μπορώ μόνο να είμαι.

 

Post a Comment

<< Home