Δημοκρατία και τηλεηθικολογία

ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ: Δυο κείμενα φορτισμένα και συμπάσχοντα:

Μάρω Δούκα και Γιώργος Γραμματικάκης

*

Είναι γεγονός ότι η φετιχοποιημένη «τέταρτη εξουσία» είναι η μόνη ανάμεσα στις συμπηγμένες και οργανωμένες μορφές εξουσίας που δεν γνωρίζει όρια: η «εξουσία της αποκάλυψης της αλήθειας» εμφανίζεται ως αυτονόητος αυτοσκοπός. Ως διαφανής αφ' εαυτή, η «αληθινή» πληροφορία θεωρείται χρήσιμη, ανεξάρτητα από τους λόγους που επέβαλαν την κοινοποίησή της και άσχετα από τις συνέπειές της.

H «αλήθεια» ανακηρύσσεται υπέρτατη κοινωνική αξία, ως μόνη εναπομένουσα διέξοδος στην πολιτική απραξία, στην απογοήτευση και στην απόγνωση ενός αυξανόμενου μέρους της κοινής γνώμης. Σε μια διαχειριστική κοινωνία από την οποία απουσιάζουν πλέον εντελώς τα έναρθρα συλλογικά προτάγματα, η φετιχοποίηση της «δημοσιοποίησης» και της «αποκάλυψης» λειτουργεί σαν υποκατάστατο της «απώλειας» της πολιτικής συμμετοχής. Παραδόξως, όπως ακριβώς η έλλειψη πληροφορίας στρεβλώνει τους όρους της συμμετοχής, ο φετιχισμός της πληροφόρησης μπορεί ακόμα και να υποκαθιστά την πολιτική ζωή.

Η μαζική κοινωνία του θεάματος εμφανίζεται ως εγγενώς ηθικολογικά μονοδιάστατη. H αλήθεια αναδεικνύεται ως θεμελιώδης ηθική κατηγορία η οποία επιτρέπει ή και επιβάλλει στην τέταρτη εξουσία να λειτουργεί ως εύλογος και κοινά αποδεκτός αυτοσκοπός. Το δικαίωμα του χειραγωγημένου κοινού να πληροφορείται για τους πάντες και τα πάντα είναι συνώνυμο με τη δυνατότητά του να βαυκαλίζεται ότι διατηρεί την αρμοδιότητά του να κρίνει για τα πάντα, αποφασίζοντας κυρίαρχα για το μέλλον του

Υπό τους όρους αυτούς, ύπατη κοινωνική αξία αναδεικνύεται η «πληροφόρηση για την αλήθεια». Και γύρω από την αξία αυτή, δομείται μια νέα διαλεκτική μέσων και σκοπών που υπερβαίνει τους νόμους, τους ισχύοντες κανονισμούς και τα ατομικά δικαιώματα.

Η ηθική μπαίνει στο επίκεντρο της δημόσιας ζωής μόνον από τη στιγμή που η πολιτική έχει δώσει το σήμα μιας διακριτικής ή μη αποχώρησης, από τη στιγμή δηλαδή που ο δημόσιος λόγος δεν πείθει ότι εκφράζει αδιαμεσολάβητα τα λαϊκά αιτήματα. Ετσι, δίχως καν να το αντιλαμβανόμαστε, τείνουμε να αντικαθιστούμε το δικαίωμα στην ελεύθερη αυτοθέσπιση με το δικαίωμα στην ελεύθερη και ανέξοδη πρόσβαση σε μιαν «αλήθεια» που ούτε οδηγεί πουθενά ούτε αλλάζει τη δομή της πραγματικότητας. Ο κυρίαρχος λαός μετουσιώνεται σε παθητικό καταναλωτή πληροφοριών. Στο όνομα της αλήθειας και της αρετής και με τη ρητή ή σιωπηρή συμπαιγνία της πολιτικής, τα MME μεθοδεύουν το τέλος της πολιτικής. Σε λίγο, μονοπωλώντας τον ορισμό και τη δημοσιότητα των ηθικών διακυβευμάτων, η «τέταρτη εξουσία» θα μείνει μόνη της.

Αποσπάσματα από το άρθρο του Κ.Τσουκαλά, στο σημερινό Βήμα

*

Eνα "χα" εξαπολύεται από την πλευρά όσων αφενός ισχυρίζονται ότι η επιδίωξη ελέγχου της ασυδοσίας συνιστά λογοκρισία, αφετέρου δημαγωγούν διατεινόμενοι ότι ο μοναδικός τους εντολέας είναι ο λαός, ενστερνιζόμενοι έτσι ένα επίσης άκρως δημαγωγικό δόγμα που είχε εισαχθεί στην ελληνική αγορά των πολιτικών ιδεών από τον Aνδρέα Παπανδρέου, στη μορφή «ο μόνος θεσμός είναι ο λαός». Kαι επειδή αυτός ο λαός πλάθεται κατά τη φαντασία μας ή κατά τις επιταγές της AGB, οι εντολές που υποτίθεται ότι δίνει είναι οι εντολές που θέτουμε εμείς στο στόμα του: μπουκάρετε, υποκλέψτε, ξεμπροστιάστε...

Απόσπασμα από το άρθρο του Π. Μπουκάλα, στη σημερινή Καθημερινή