Δουλειές γραφείου

(επίκαιρη παρένθεση)

Έζησα κι εγώ κάποτε στην Κρήτη. Τον πρώτο μήνα της εγκατάστασης στο Ηράκλειο, πήγα στο τοπικό κατάστημα να προμηθευτώ τηλεόραση. Δεν ήθελα Κωτσόβολο, ήθελα πατριώτη (έλα έλα, ήθελα Ηρακλειώτη).
O άνθρωπος ευγενέστατος, συμφώνησε αμέσως σε 12 μήνες δόσεις. Ρώτησα αν χρειαζόταν ταυτότητα ή φορολογική ενημερότητα, να του φέρω την επομένη. Τίποτα δε χρειάζεται, είπε, και με χτύπησε στην πλάτη. Στην πόρτα ρώτησε το όνομά μου και ακούγοντας αυτό το ξενόφερτο thas, αναπήδησε. Φάνηκε να διστάζει, πλην το ξεστόμισε: να με συγχωρείς, αλλά δεν πουλάμε σε ξένους. Αυτά ακριβώς ήταν τα λόγια του, δεν είχαν ανακαλύψει ακόμα το πολιτίκαλυ κορέκτ στον Ψηλορείτη. Και καλά κάνανε δηλαδή, κερδίζεις χρόνο έτσι.
Δεν παραδόθηκα αμέσως, εξήγησα ότι είμαι πρόσωπο φερέγγυο, δεσμευόμενο στην πόλη δια του δημοσίου συμφέροντος αλλά εκείνος επέμεινε έχουνε δει πολλά τα μάτια μας από τους ξένους. Και με χτύπησε πάλι φιλικά στην πλάτη.

Τελικώς, επήγα στον Κωτσόβολο, είναι τρου στόρι (έλα έλα, τελείως τρου το στόρι).

(Τέλος επίκαιρης παρένθεσης. Επιστροφή στο αυτιστικό μας σύμπαν με τς εργασιακές ανάμνησες.)

*

Είχαμε εγκαταλείψει τον ήρωά μας σε σκηνικό Μέχικο. Ας τον αφήσουμε για λίγο ακόμα εκεί, να παρακολουθεί τις σκιές των πουλιών στο χώμα, μήπως καταλάβει δυο τρία πράγματα για την αγορά. Νέος είναι ακόμα, αντέχει.

[Αναβάλλοντας τα εξαγγελθέντα εργασιακά μικροβάσανα, ασυνεπείς και ράθυμοι, προωθούμαστε τώρα σε μια καλύτερη εποχή (μετά το στρατό) και θα επιστρέψουμε στα προβλήματα αργότερα. Αυθαίρετη προώθηση ήρωα: να κατοχυρώσω τη σπάνια αυτή μπλογκοτεχνική]

Ο φίλος μου ο Θ., εξαίρετο μείγμα οξυδέρκειας και ταλέντου, ασκούσε πάντοτε πάνω μου επίδραση εμπνευστική. Από εκείνον έμαθα τον καφέ φίλτρου Μισεγιάννη, τα βυζαντινά του Σίμωνα Καρά και τη σειρά μαρκαδόρων με πινέλο. Και άλλα πολλά, τα οποία δεν είναι της παρούσης.
Τέλος πάντων, ο Θ. ασχολιόταν με τη διαφήμιση και μου πρότεινε συνεργασία. Αυτό σήμαινε ότι θα κάναμε ό,τι κάναμε μέχρι τότε, θα πίναμε δηλαδή εθνοσωτήριους καφέδες και από πάνω θα πληρωνόμουν. [Εθνοσωτήριος καφές είναι εκείνος κατά τη διάρκεια του οποίου συζητάς τα βασικά προβλήματα του έθνους αποφεύγοντας να συναντήσεις τα δικά σου]. Ήταν τα πιο ανέμελα (επαγγελματικά) μου χρόνια γιατί αυτό το προσωποπαγές διαφημιστικό γραφειάκι λειτουργούσε σαν ναυαγοσωστική λέμβος σε έναν κόσμο που τρικυμίζεται ανεξέλεγκτα από το άγχος. Ο Θ. χρησιμοποιούσε πάντα δικά του ρολόγια και τα πράγματα αποκτούσαν ρευστότητα, βάθος και μακαριότητα.

Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα οι δουλειές μας να βγαίνουν μονίμως εκτός χρόνου- οι περιοδικατζήδες απελπίζονταν. Δεν μιλάμε απλώς για dead line- φτάσαμε να παραδίνουμε τις καταχωρίσεις κατευθείαν στο τυπογραφείο, λίγες ώρες πριν την έκδοση. Ουσιαστικά παίζαμε με την πιθανότητα να κυκλοφορήσει το περιοδικό με λευκή σελίδα. Βρέθηκα κάποτε νύχτα σε ένα θηριώδες κτίριο, με τις τυπογραφικές μηχανές του στον δεύτερο όροφο. Στην είσοδό του υπήρχαν κάτι πολύ συμπαθητικά ντόμπερμαν που θέλανε να πάρουν μαζί τους τις αλυσίδες και τα κουβούκλια, καλπάζοντας προς το πεπρωμένο τους. Πάνω από τα ουρλιαχτά τους, ούρλιαζα κι εγώ «μάστοραααα». [Βγήκε στο τέλος ένας άνθρωπος, με φώτισε μ’ έναν φακό και ήρθε να με σώσει. Σημειωτέον ότι μια κρατημένη σελίδα στο περιοδικό κόστιζε τότε ενάμιση εκατομμύριο δραχμές. Σε περίπτωση που μου την άρπαζαν τα ευαίσθητα κτήνη, η επιχείρησή μας έβαζε λουκέτο.]

Εγώ έπαιζα τον κειμενογράφο, τον σύμβουλο επιχείρησης, τον παραγωγό ιδεών, το παιδί με μηχανάκι. Είχα αναλάβει κι ένα άλλο τιτάνιο έργο. Δούλευα από τον Οκτώβριο ως τον Μάρτιο μια κάτοψη οικοδομικών τετραγώνων της Αθήνας, με ραπιτογράφο. Δεν έχω ιδέα γιατί το κάναμε αυτό, είναι σαν να έπρεπε να αντιγράψεις έναν τηλεφωνικό κατάλογο με το χέρι.

Κορυφαία στιγμή μου όταν αναγκάστηκα να διαλέξω μοντέλο για καταχώριση. Βρέθηκα σε γραφείο στο Κολωνάκι, σερβιρισμένος καφέ με κουλουράκια. Μια σειρά κορίτσια έρχονταν ένα ένα να ξεφυλλίσουμε μαζί το book τους. Μου απευθύνονταν από πολύ κοντά με έναν ζεστό ενικό, σα να γνωριζόμασταν χρόνια. (Χι χι, κοίτα αυτές εδώ). Μεθυστικές υπάρξεις, μεθυστικά αρώματα νεότητας. Ήταν αδιανόητος ο ρόλος μου αυτός, κάτι σαν μεγαλοπαράγοντας της νύχτας, δεν μπορούσα να συνηθίσω στην ιδέα ότι θα διάλεγα τη Μυρτώ ή τη Τζούλια (με κριτήρια τα οποία θα αποφύγω να αναφέρω). Εννοείται ότι ντρεπόμουν. Είχα την εντύπωση ότι υπήρχε κάτι παράνομο σ’ αυτό το πάρε δώσε- ιδέα που δεν με έχει εγκαταλείψει ακόμα. Αν έχετε λίγο χρόνο, να το εξηγήσω αυτό. Δεν έχετε, το αφήνω.


Κάναμε και κάτι άλλα ωραία με τον Θ. Ψάχναμε, ας πούμε, μια εξέδρα η οποία να μπαίνει στη θάλασσα, για φωτογράφιση. Αυτό μας έπαιρνε δυο τρεις βδομάδες ερευνών, γιατί τα μέρη που πηγαίναμε προσφέρονταν για ψάρεμα. Όσος επαγγελματισμός έλειπε από τα υπόλοιπα, σ’ αυτό εδώ το χόμπυ περίσσευε. Σέρναμε πάντα μαζί μας έναν σπάνιο εξοπλισμό του είδους. Ανακαλώ πολύ συχνά την εικόνα των δυο μας στο χάραμα, με τα καλάμια στημένα στη σειρά. Σηκώνεται πάντα ένα γλυκό αεράκι το πρωΐ που κουνάει τα κουδουνάκια. Προσηλώνεσαι έτσι ψηλά στο καλάμι, σ’ αυτό το ελάχιστο ντιν-ντιν, μήπως παρ’ελπίδα πρόκειται για τσίμπημα.

Εκ των υστέρων σκέφτομαι ότι αυτά τα ολονύχτια ψαρέματα, πέρα από το προφανές ποιητικό τους υπόστρωμα, πρόσφεραν μια συμμετοχή σε έναν κόσμο με αξίες παρελθούσες. Σε γενιές μεγαλύτερες από τη δική μου, σε όσους δηλαδή πρόλαβαν το Πολυτεχνείο, επιζούσε ακόμα μια αύρα του παλιού κόσμου, τα πράγματα δεν είχαν εξαντλήσει τόσο το νόημά τους ώστε να θεωρείται χάσιμο χρόνου το ψαρεματάκι. Αν έχετε λίγο χρόνο, να το εξηγήσω αυτό. Δεν έχετε, το αφήνω.

(συνεχίζεται)

----
Η φωτό από έναν συνάδελφο.